B3 Vitamini (Niasin) Nedir?
B grubu vitaminler optimum sağlık için vücudun ihtiyaç duyduğu vitaminlerdendir. 8 farklı B grubu vitamini bulunur ve bu vitaminlerin her birinin sağlık üzerinde farklı etkileri vardır. Peki bu 8 gruptan biri olan B3 vitamini, diğer adıyla niasin nedir? Niasin vitamini vücutta birçok sistem üzerinde etkisi bulunan bir vitamindir. Vitamin B3 faydaları arasında sinir sistemi, sindirim sistemi ve cilt sağlığı üzerine etkilerinden bahsedilebilir. Vücutta ince bağırsakta emildikten sonra kullanılabilen vitamin B3, kümes hayvanı ve yumurta gibi birçok besinde doğal olarak bulunur.(3) Diğer B grubu vitaminlerden olan B2 vitamini için B2 vitamini Nedir? yazımızı okuyabilirsiniz.
B3 Vitamini (Niasin) Faydaları Nelerdir?
B3 vitamini özellikleri sayesinde vücuda birçok katkısı olan bir B grubu vitaminidir. B3 vitamini faydaları; damar sağlığı, cilt sağlığı, beyin ve sinir sistemi sağlığını içerebilir. Ayrıca niasin eksikliği ile doğum kusurları arasında bir ilişki bulunabilir. Gebelik sırasında alınan niasin takviyesi doğum kusurlarını önleyebilir.(3)
Kolesterolü Düşürebilir
Kolesterol insanlar arasında genellikle kötü olarak bilinir. Ancak kolesterol türlerinden biri olan HDL kolesterol, uzmanlar tarafından iyi kolesterol olarak adlandırılır ve vücutta yüksek seviyelerde bulunması istenir. LDL ise kötü kolesterol olarak bilinir ve vücutta yüksek seviyelerde bulunması istenmez. Niasin vücutta etki ettiği bazı mekanizmalar ile HDL kolesterolü yükseltme ve LDL kolesterolü düşürme yeteneğine sahip olabilir (3). Ayrıca kolesterol seviyeleri Kardiyovasküler hastalıkların gelişmesinde önemli bir etkendir. Niasin dolaylı yoldan kardiyovasküler hastalıkların görülme riskini düşürebilir.(1)
Cilt Sağlığını İyileştirebilir
Niacin faydaları arasında bulunan cilt sağlığına etkileri ile kozmetik alanında oldukça tercih edilebilir. B3 vitamini cilt hücrelerini güneşin zararlarından korumaya yardımcı olabilir (2). Pellegra (bir çeşit deri hastalığı) hastalığının görülme riskini azaltmada etkisini bulunan niasin cilt sağlığında için de önemli bir vitamindir.(3) Bunların yanı sıra vitamin B3 tüketimi bazı cilt kanseri türlerinin önlenmesine de yardımcı olabilir. (2) Cilde faydası bulunan diğer vitaminlerden biri olan E vitamini için ‘’E Vitamini Nedir?’’ yazısına bakabilirsiniz.
Beyin Fonksiyonunu İyileştirebilir
Beynin enerji elde edebilmesi ve düzgün çalışması için gerekli olan maddelerin salgılanabilmesi için niasine ihtiyaç vardır. Bazı kişilerde görülen psikiyatrik hastalıklar yeterli B3 vitamini alımı olmamasından kaynaklanıyor olabilir. (2)
B3 vitamininin yanı sıra; C vitamini faydaları, A vitamini faydaları veya D3 vitamini faydaları hakkında da bilgi alabilirsiniz.
B3 Vitamini Hangi Besinlerde Bulunur?
B3 vitamini gıdalarda doğal olarak bulunur. Ancak her vitaminde olduğu gibi bazı besinler vitamin B3 açısından zengin besinlerdir. Peki B3 vitamini nelerde var? Bazı niasin içeren besinler şunlardır:
- Sığır eti gibi kırmızı et
- Hindi, tavuk gibi kümes hayvanları
- Balık
- Esmer pirinç
- Güçlendirilmiş tahıllar ve ekmekler
- Fındık tohumları
- Baklagiller
- Muz 1
B3 vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
Diyetle tüketilen besinlerin çoğunluğunda bulunması nedeniyle B3 vitamini eksikliği nadir görülen bir durumdur. Şiddetli bir niasinamid eksikliği belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Güneş ışığına maruz kalan cilt bölgelerinde koyu, bazen pullu bir döküntü oluşmasına neden olan pellagra hastalığı
- Kabızlık/ishal
- Parlak kırmızı dil
- Depresyon
- Baş ağrısı
- Hafıza kaybı
- Halüsinasyonlar (1,2)
B3 Vitamini Fazlalığı Nedir?
Vitamin ve mineraller için vücudun ihtiyaç duyduğu miktara göre günlük tüketilmesi gereken miktarlar belirlenirken toksisiteyi önlemek için de güvenli alımlar belirlenir. Yararlı bile olsa hiçbir besin gereğinden fazla tüketilmemelidir. Aksi takdirde toksisite yaşanabilir. Uzun süre yüksek B3 vitamini kullanıldığında aşağıdaki yan etkiler görülebilir:
- Yüzde, kollarda ve göğüste kaşıntı veya karıncalanma
- Ciltte kızarma
- Baş dönmesi
- Düşük kan basıncı
- Baş ağrısı
- Mide bulantısı
- Bulanık görme (1,3)
Bu yan etkilerden herhangi birinin görülmesi durumunda acilen bir hastaneye başvurulmalıdır.
Günlük B3 Vitamini İhtiyacı kaç Mg?
Vücutta birçok sistem üzerine etkileri bulunan B3 vitamini günlük olarak yeterli miktarda tüketilmelidir. Sağlıklı bir insanın günlük ihtiyaç duyduğu B3 vitamini;
- Erkekler için 16.5 mg
- Kadınlar için 13.2 mg olarak belirlenmiştir.
B3 vitamini suda çözünmesi dolayısıyla vücutta depolanmaz. Bu nedenle her gün diyetle yeterli miktarda niasinamid alındığından emin olmak gerekir (4). Yeterli B3 vitamini almanıza engel olan durumlarda doktorunuza danışarak takviye kullanımı hakkında bilgi alabilirsiniz.
Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.
